O DREŽNICI
Dreznica.ba je nezavisni elektronski mediji, sa obavjestajnim, informativnim i zabavnim karakterom.
Osnovan je u julu 2020. godine sa ciljem da mjestanima sa ovog podneblja donese sve informacije, kako o novostima i desavanjima u njihovom mjestu, tako i razna obavjestanja i oglase koja su od velike važnosti. Drežnica.ba je prvi internet portal ovog tipa namjenjen prvenstveno mještanima Drežnice pa tako i svima ostalima.
JEZERA
JEZERO GRABOVICA
Grabovacko jezero se nalazi u kanjonu Neretve između Prenja i Čvrsnice, od Grabovice do Jablanice. U Grabovici je izgrađena brana od 60 m visine. Kruna brane, pri maksimalnom vodostaju preko koje se voda prelijeva, nalazi se na 161 m nadmorske visine; normalni nivo jezera na 159 m n. v. i minimalni nivo 154,5 m n. v. Oscilacija vode je od normalnog do maksimalnog vodostaja 4,5 m, a od maksimalnog do minimalnog 6,5 m.
Jezero se prostire od Grabovice do Jablanice u dužini oko 14 km. Zapremina akumulacije iznosi 19770000 m3. Jezero je smješteno u kanjonu sa strmim krečnjačkim obalama i okomitim stranama iznad do 1200 m visine. Zelenilo vode i kanjonske strane su atrakcija za posjetioca. Temperatura vode u jezeru je kao temperatura Neretve sada. Ona je hladna za kupanje. Jezero je poribljeno, ali su za ribare strme kanjonske strane, obale jezera malo su pristupačne. Sve bujice, pritoke jezera, su ukroćene. Napravljeno je nekoliko kaskada, iza kojih je akumulacija vode. Može se ploviti čamcima u kanjon Dive Grabovice i Glogošnice. S jedne strane jezera je željeznička pruga, a sa druge strane automobilski put.
JEZERO SALAKOVAČKO
Jezero Salakovac nalazi se u kanjonu Neretve između Prenja, Čabulje I Čvrsnice od Salakovca do Grabovice. U Salakovcu je izgrađena brana visine 70 m, dužine na kruni 230,5 m. Dubina jezera uz branu je 52 m. Kruna brane, preko koje se voda prelijeva, pri maksimalnom vodostaju, iznosi 127 m namorske visine. Normalni nivo jezera je na 123 m nadmorske visine. Maksimalni nivo 124,7 m nadmorske visine, a minimalni nivo 118,5 m nadmorske visine. Oscilacija jezera, između normalnog i minimalnog nivoa vode, iznosi 4,5 m, a između maksimalnog i minimalnog 8,5 m.
Dužina jezera od Salakovca do Grabovice je 20 km. Zapremina akumulacije 68000000 m². Jezero je udaljeno od Mostara 15 km. Vršeno je poribljavanje jezera. Jezero ima uslove za sportski ribolov i sportove na mirnim vodama. S jedne strane jezera je željeznička pruga, a sa druge automobilski put.
Izvor: Knjiga “NERETVA” dr. Ljubo J.Mihić
PLANINE
ČVRSNICA
Čvrsnica je čvrsti kamen desne strane Neretve, surovi planinski masiv, čiji obronci stražare nad Jablanicom, Drežnicom, Divom Grabovicom i Blidinjem.
Ova planina se, kada puhnu vjetrovi, “dovikuje” sa svojom braćom Prenjom i Vranom te sestrom Čabuljom, koja čuva Mostar od ledenog daha sa Čvrsnice.
Bogata je klekom, borom, rijetkom munikom te visokim liticama, sa kojih se pruža jedan od najljepših pogleda u Bosni i Hercegovini i šire.
Ako niste znali, Čvrsnica se nalazi 40 kilometara vazdušne linije od Sarajeva u pravcu Mostara i isto toliko od mora. Takav položaj i specifična klima omogućavaju mirise ljeta – bor i kleka – i tokom zime, kada Čvrsnicu prekrije duboki snijeg.
Simbol “čvrste planine” su Hajdučka vrata, jedinstven kameni krug, koji se formirao hiljadama godina. Otići sa ove planine a ne fotografisati se kod Hajdučkih vrata, koja se nalaze na sat hoda od doma na Vilincu, ravno je blasfemiji.
Izvor: Al Jazeera Balkans
ČABULJA
Čabulja. Sjeveroistočna strana Čabulje – Vilino polje-Vrdi je visoravan obrasla najvećim dijelom bijelim i crnim grabom, crnim jasenom, hrastovinom, tilavinom (zanoveti) i dračom. Tilavina-zanovet (Peteria romentacea) cvjeta u maju i daje dobru pašu pčelama.
Kad procvjeta drača, i od nje pčele koriste cvijet. Od Zasjede do Golubića na nadmorskoj visini od 1100 do 1400 m ima pojas šume crnog bora. Naniže, ispod te šume po krševitom terenu poraslo je nisko grmlje. Svuda i niz kose prema Drežnici ima mnogo kadulje (Salvia officinalis), koja cvjeta u junu i daje dobru pašu pčelama. Na sjevernim stranama Čabulje ispod Babine grede i Krupne gomile nalaze se točila po kojima je šuma.
Pojedina plesna na ovoj strani obrasla su šumom od podnožja do 1000 m nadmorske visine pretežno bukvom. Od 1000 do 1500 m do pod samu ivicu gre- bena preovladuje visoka šuma bukve i crnog bora. Tako greben Čabulje zatvara dolinu Drežanke sa južne strane. Ispod same ivice grebena nalazi se uzak pojas bukove šume.
Na sjeverozapadnoj strani Čabulje u Klancima se nalazi bukova šuma. Rosna poljana nalazi se izmedu dva velika bukova gvozda. Sa istočne strane Rosne poljane je Blaški gvozd, a sa zapada je Rakitski gvozd. Oba gvozda imaju veliku i dobru bukovu šumu. Na jugu Čabulje je Bogodolski gvozd i gvozd Crnjac sa lijepom bukovom šumom. U gvozdu Vanjača je bukova šurna. Bukova šuma je i u gvozdovima pod Mrcem i u Sastavcima.
Na Čabulji su šume bukve i do nadmorske visine i preko 1600 m. Južna Cabulja pretežno je Bez šume. Po južnoj strani Čabulje bujan je porast pitomih trava i bilja, naročito po docima: djeteline, grahorice, zvjezdana, vrijeska, čapliješa, metvice, kadulje, crnog kukurijeka (spreža) i dr. Paša je dobra i obilata. Najveći dio površine zauzimaju pašnjaci i oranice.
DŽAMIJA I MEKTEB U DONJOJ DREŽNICI
Ovo selo leži u kanjonu Drežanke, oko sat hoda udaljeno od istoimene željezničke stanice. Džamija je sagrađena na lokalitetu Ćasine u Donjem Selu. Građena je od lomljenog kamena, a bila je pokrivena četverostrešnim krovom pod pločom. Uz desni zid ima oko 15 metara visoku munaru od kamena, do polovine četvrtasta, a od polovine oktogona oblika. Upisana je u zem. knjiž. ul, k. o. Drežnica, gr.ul. pr. 1097 k, č. 628 i zaprema površinu od 70 m2.
Na džamiji nije bilo nikakvog natpisa pa se ne zna kada je sagrađena i ko je njen osnivač. Pošto se opet nije sačuvala zakladnica to ne znamo ni šta je legator ostavio za njeno izdržavanje. Prema narodnom predanju ona je podignuta u 16. stoljeću i ubraja se među nekoliko najstarijih džamija u Hercegovini 5). Godine 1180. (1766) imam ove džamije bio je neki Hajdar hodža koji je potpisan kao svjedok na jednom ugovoru.
6)
Ovu džamiju i matičarski ured uz nju zapalili su četnici 4.oktobra 1942. godine kojom prilikom su ubijena 23 a ranjeno 6 muslimana. 7) Džamija je tada zatvorena, a posljednji njen imam bio je Rasim ef. Imamović iz Tuzle. Poslije 1950. mještani su vlastitim sredstvima obnovili ovaj objekat i on danas povremeno služi svojoj svrsi. Neposredno uz džamiju sagrađen je nepoznate godine jedan mekteb za koji takođe ne znamo čija je zadužbina. Zgrada mu je srušena 1910. godine, jer je bila potpuno dotrajala, i na istom mjestu je 1911. podignuta nova mektebska zgrada 8). I ova je zgrada stradala u toku rata.
Izvor: medzlismostar.ba
PLOČA MASTANA BUBANJIĆA
U Donjoj Drežnici, magistralni put M-17 Jablanica-Mostar, na lokalitetu Toplo, u stijeni uklesan je natpis vojvode Mastana Bubanjića.
Natpis Mastana Bubanjića proglašen je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine. Nacionalni spomenik čini kulturni krajolik sa natpisom u stijeni.
Od 1325. godine područje je u sklopu banovine Bosne, kojom je upravljalalo za Kotromanića. Od 1357, zajedno sa zapadnim Humom, pripalo je ugarskom kralju Ludoviku I, kao miraz njegove žene Jelisavete, kćerke Stjepana Kotromanića. Nakon smrti kralja Ludovika, ovo područje je u okviru srednjovjekovne bosanske države u kom se zadržalo do 1463. godine.
U Donjoj Drežnici živio je vlasteoski rod Mesnovići, vojvoda Mastan Bubanjić sa svojim potomcima. Natpis Mastana Bubanjića može okvirno da se datira u vrijeme od 1356. do 1366. godine.
Osim sadržine natpisa u kom se pominju vojvoda Mastan i njegova dva sina Radoslav i Miroslav, mogu da se navedu još dva vjerodostojna pisana izvora o toj vlasteoskoj porodici. Prvi je dubrovačka knjiga o odlukama vijeća u kojoj je 28. maja 1381. godine zabilježena odluka o prijemu Mastanovog sina, kneza Radoslava, kao i njegovih sinova i sestrića iz Huma, u redove dubrovačkih građana. Drugi izvor, od 8. oktobra 1382. godine, jeste odluka donesena u Dubrovniku, kom se dozvoljava Radoslavu Mesnoviću da u gradu deponuje žito i med.
SOKO I DREŽNICA
Sokolarstvo u Drežnici poznato je i odranije. Drežnjaci su još 1381. godine, tačnije njihov knez Radoslav Mesnović, njegovi sinovi i nećaci primljeni u redove dubrovačkih građana, jer su Drežnjaci za Dubrovnik hvatali i dresirali sokolove. A Dubrovčani su posebno cijenili takve usluge, jer su 300 godina na taj način osiguravali povoljne trgovačke i političke ugovore s drugim evropskim državama.
U ta stara vremena Drežnjaci se nisu mnogo raseljavali, ali se u Drežnicu nije bilo lako ni doseliti. Stanovnici Drežnice tu su rado ostajali jer su kao carski sokolari imali poseban status, a drugima upravo zbog tog statusa nisu dali da se dosele.
Jedna od zapisanih legendi o sokolarstvu u Drežnici je ona o sokolu Ćori koju su zabilježili etnolozi iz Zenice od 1979. do 1981. godine. Legenda govori da je neki Fijo Toma hvatao sokola na stijeni Sokolina (Gornja Drežnica) i, braneći se, iskopao oko sokolu.
Kada je vidio da je soko bez oka, vratio se da uhvati drugog, a tad su vile zavikale: “Ajde doma, Fijoviću Toma, dosta je danas tvoga lova.“ Vile su zatim prekinule uže i on je pao i poginuo. Ovaj ćoravi soko poslan je u Beč da se bori ikada je oborio sve sokolove i orlove, kažu da je sedam godina danak bio ukinutna Bosnu i Hercegovinu te da niko nije plaćao nikakav porez.
VRT CIKLAMA
Na ušću rijeke Drežnice u Neretvu, gdje se završavaju padine Čvrsnice nalazi se uređeno penjalište. U njemu se nalaze stijene sa više od 50 moderno opremljenih i osiguranih smjeri, visine od 5 do 40 metara, od III° – VIII° težine na kojima se održavaju alpinističke škole, treninzi penjača i prvenstva BiH u sportskom penjanju.
Svakegodine u njemu se održava memorijalni kup u sportskom penjanju posvećen alpinisti Mirzi Humi, jednom od najboljih hercegovačkih alpinista, poginulom u posljednjem ratu u Mostaru. U penjalištu, uklesano na stijeni, na starom pismu bosančici, nalazi se tekst iz srednjeg vijeka, iz doba procvata Bosne i bosanskih kraljeva.
Smješten ne daleko od saobraćajnice, penjački kamp Drežnica pruža veličanstven pogled na rijeke Neretvu i Drežanjku.
LEGENDA O CRNOM VRELU
Malo ljudi zna za Crno vrelo u Drežnici kod Mostara, koje se nalazi u neposrednoj blizini Ribogojilišta „Laks”. Smješteno je ispod magistralnog puta Jablanica – Mostar, u samom jezeru Salakovac.
Prema pričanju mještana, nekada je u selu Jasenjani iznad Drežnice crni ovan pao u blatinu i nestao, a nakon nekoliko dana čobani su ga pronašli ispred izvora na ušću u Neretvu. Nakon toga vrelo je dobilo ime Crno vrelo.
Prije nego što su napravljene brane i hidroelektrane, kada bi kiše naglo padale, iz ovog vrela bi mlaz prebacivao do pola kanjona Neretve, pa i dalje. Prema pričanju ribara, na Crnom vrelu sada je dubina oko osam metara, a ronioci su ronili više od 80 metara i pričali da je izvor još duži. Ovdje se okupljaju sportski ribolovci i ljubitelji prirode iz svih krajeva naše zemlje.
Dosadašnjim istraživanjima pronađena je ogromna galerija čiji se ulaz nalazi na 50 metara dubine, odakle se zatim otvara ka gore do -12 metara i do -90 metara prema dole u prostoriju veličine od oko 100 metara sa 50 metara.
Urađeno je više zarona na različitim dubinama unutar galerije. I pored posljednjeg zarona koji je imao vrijeme na dnu od 50 minuta i dubinu od 90 metara, glavni kanal nije pronađen pa se pretpostavlja da voda dolazi sa veće površine samog dna cijedeći se kroz rupe između kamenja.